Son dönemde Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltmak için kurulumu hızla artan GES’ler, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de ilgi görüyor. Bölgenin yüksek rakımlı tepelerinin yanı sıra son dönemde dere kenarlarında da GES kurulumları gerçekleştiriliyor.
Rize’nin Ardeşen ilçesinde Fırtına Deresi’nin kenarına kurulan GES, bölgedeki en büyük GES olma özelliğini taşıyor. 42 dönümlük bir alana kurulan GES’te 5 bin 200 panel bulunuyor. GES’in yıllık üretim kapasitesi ise 23 milyon kilovatsaat olarak hesaplanıyor.
Ardeşen Belediye Başkanı Avni Kahya, GES’in yıllık 18 milyon lira tasarruf sağlayacağını belirterek, “Ardeşen Belediyesi olarak ciddi manada elektrik tüketiyoruz. Bizim kaynak sularımız yer altında derin kuyularından elde edilen sular olduğu için pompalarla çekiyoruz. Bu da fazla elektrik kullanımı demek. Yıllardır bu elektriğin karşılanmasını düşünmüştük. Daha önce Belediye Başkanlığı Yardımcılığı zamanında da hayal etmiştik. Fakat o zaman gerçekleşmedi. Bugüne nasipmiş. Hayal kurduk elektrik üretmemiz lazım ki giderlerimizi karşılayabilelim. Önce ÇAYKUR’un arazisini kiraladık. Sonra Ayder’de yapılan otopark inşaatında çıkan malzemelerin buraya doldurulmasıyla bedavaya doldurulmuş oldu. GES hayellerimizden biriydi ve oldu. İkinci hayalimiz bu bölgede su havzasıdır. Burada Türkiye’ye su fabrikaları kazandırma hayalimiz var. Bütün bunları yaptığımızda elektrik giderlerimizden dolayı bir problemimiz kalmayacak. Elektriğe zam gelince içimiz cız etmeyecek” dedi.
Kahya, GES’in Rize bölgesi için de önemli bir örnek teşkil ettiğini belirterek, “‘Rize bölgesi güneşten istifade etmiyor, elektrik üretilemez algısını da kıracağız’ kırmaya da başladık. Diğer resmi kurumlarda GES yapmak için firmalar ile görüşmelere başladılar. Hedefimiz belediyenin bütün elektrik giderlerini buradan karşılamak. Bunu gerçekleştirdiğimiz zaman ayda ortalama 1,5 milyon lira civarında tasarruf yapmayı planlıyoruz. Devletin mahsuplaşma dediği bir olay var. Ne kadar elektrik tüketiyorsan o kadar üretme hakkı veriyorlar. Bizim tükettiğimiz kadar üretme hakkımız var. Tükettiğimiz kadar elektrik üretmek için sistemi kurduk. Burası Türkiye’de en fazla gün ışığının olduğu yer değil. Türkiye ortalaması 240 gün. Burası 180 gün. Bunun için birinin cesaret etmesi lazımdı ve bizimle başladı. Bizden sonra diğer yerlerde devam edecek. Hızlı bir şekilde doğaya saygılı elektrik üretimi olacak. Gördüğünüz bölge tarım dışı arazisi olduğu için yapılıyor. Tarım arazisinde bu tür tesisleri yapmak yasak” diye konuştu.
HES’lerin çevresel etkileri
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde son yıllarda HES projelerine yoğun eleştiriler yöneltiliyor. HES’lerin bölgedeki nehirleri kuruttuğu, ekolojik dengeyi bozduğu ve tarihi eserleri tehdit ettiği öne sürülüyor.
Ardeşen Belediyesi’nin GES projesi, bölge halkında HES’lere yönelik eleştirileri de yeniden gündeme getirdi. Bazı vatandaşlar, GES’lerin de çevresel etkileri olabileceğini belirterek, “HES’ler nehirlerimizi kurutuyor. GES’ler de nehirlerimizin kenarlarına yapılıyor. Bu da nehirlerimizin ekosistemini etkileyebilir” dedi.
Ancak GES’lerin HES’lere göre daha çevre dostu olduğu da savunuluyor. GES’lerin HES’lere göre daha az su tükettiği ve daha az çevresel etkiye sahip olduğu belirtiliyor.
