Editör: Erkavim Yıldırım
Çocukların diş hekimlerinden korkmasının ebeveynlerin bilmeden yaptığı hatalardan kaynaklandığını söyleyen Dt. Özlem Karabıyık, “Çocukların çoğu diş hekimlerine karşı büyük bir endişe duyar. Bu endişenin ebeveynler tarafından artırılması yanlış bir tutumdur. ‘Uslu durmazsan seni diş hekimine götürürüm’ gibi sözler, çocukların korkularını körükleyen en büyük sebeplerdir” diye konuştu.
“DİŞÇİYE GÖTÜRÜRÜM DİYE TEHDİT ETMEYİN”
Çocukların diş hekimlerinden neden çekindiği hakkında bilgi veren Dt. Karabıyık, “Çocukların birçoğu diş hekimlerine karşı büyük bir tedirginlik yaşamaktadır. Bu tedirginliğin ebeveynler tarafından güçlendirilmesi doğru bir davranış değildir. ‘Uslu durmazsan seni diş hekimine götürürüm’, ‘yemeğini bitirmezsen doktor dişlerini alır’ gibi sözler, çocukların korkularını artırır. Aileler yaramazlık yapan çocuklarını durdurmak için onları diş hekimlerine götürmekle korkutmaları, diş hekimi sandalyesinden ürkmelerine yol açar. İleride de bu korku, ‘dental fobi’ olarak kişilerin hayatlarında kalır” dedi.
“KÖTÜ DENEYİMLERİ ÇOCUKLARLA PAYLAŞMAYIN”
Dt. Karabıyık, çocukların diş hekimlerine karşı hissettiği olumsuz duyguların basit yöntemlerle aşılabileceğini belirtti. Ebeveynlerin diş hekimleriyle yaşadığı olumsuz deneyimlerin çocukları da etkilediğini ve diş hekimlerinden korkmalarına sebep olduğunu ifade eden Dt. Karabıyık, “Bu yüzden yaşanan kötü olayların çocukların yanında dile getirilmemesi gerekir. Diş tedavilerinin acılı işlemler olduğu ile ilgili çocuklara yanlış bilgiler ve örnekler sunulmamalıdır” şeklinde konuştu.
“ÇOCUKLAR İÇİN ÖZEL HAZIRLANMIŞ KLİNİK ORTAMLARINI TERCİH EDİN”
Ailelerin çocukları için seçecekleri diş hekimlerinin, çocukların korkularını azaltmada önemli bir rol oynadığını vurgulayan Dt. Karabıyık, “Ebeveynler kesinlikle güvendikleri ve öncesinde görüştükleri bir diş hekimi seçmelidir. Çocuklar kendileri için özel olarak hazırlanmış kliniklerde tedavi olduklarında diş hekimlerine karşı tutumları olumlu yönde değişmektedir. Çocuklar bu sayede diş hekimi korkularını bir nebze olsun atlatmış olurlar” ifadelerini kullandı.
“SIK SIK KONTROLE GÖTÜRMEK KORKULARINI YENMESİNE YARDIMCI OLUR”
Çocukların diş kontrollerinin ilk dişin görünmesinden itibaren (6 aylıkken) yapılması gerektiğini söyleyen Dt. Karabıyık, “Böylece çocuklar diş hekimlerine daha rahat alışır ve korkuları önlenir. Ağız ve diş sağlığı için yapılan sık kontroller erken tanı için de faydalıdır. Aileler çocuklarını diş sağlığı eğitimine alıştırırken renkli diş fırçaları ve diş macunları kullanabilir. Böylece diş tedavilerinin korkunç olmadığı fikri çocuklarına verilebilir” dedi.
“SORULARINA BASİT CEVAPLAR VERİN”
Çocuğun diş doktorundaki tedavi esnasında neler olacağı ile ilgili sorularına mümkün olduğunca sade cevaplar verilmesi gerektiğini dile getiren Dt. Karabıyık, şu tavsiyelerde bulundu: “Çocuk diş doktorunda ne yapılacağını merak ettiğinde, gittiğimizde diş hekimi bize neler yapılması gerektiğini söyleyecek gibi genel cevaplar verilmesi, çocukların yanlış şeyler düşünerek korkmalarını engelleyecektir. Tüm insanlar gibi çocuklar da bilmediklerinden ve acı çekmekten korkarlar. Bu nedenle çocuklara psikolojik yaklaşım konusunda özel eğitim almış çocuk diş hekiminin çocuğunuzu bilgilendirmesi daha uygun olur.”
“HEKİMLE İLK TANIŞMA ÇOK ÖNEMLİ”
Hekimle çocuğun ilk tanışmasının çok önemli olduğunu da ekleyen Dt. Karabıyık, “İlk tanışmada çocuğun hekimi ve ortamı sevmesi hedeflenir. Hekim kendini, ortamı ve kullanacağı araçları çocuğa tanıtarak aklında oluşacak korkuları önler. Sonra çocuğa neden diş tedavisi görmesi gerektiğini ve neler yapılacağını yaşına uygun olarak onun anlayabileceği bir dille, oyun havası yaratarak anlatır. Daha sonra tedaviye geçilir. Daha basit tedavilerden zor olanlara doğru ilerleyerek çocuğun zamanla bu tedavilere alışması sağlanır” diyerek açıklamalarını bitirdi.
DİŞ HEKİMİNDEN KORKMAK (DENTOFOBİ) NEDENLERİ NELERDİR?
Dünyada çok sayıda insan diş hekiminden korkuyor. Bu korku, diş tedavilerinin ertelenmesine veya çok şiddetli diş ağrıları çekilmesine rağmen diş hekimine gidilmemesine yol açabiliyor. Bu da diş kontrollerinin düzenli yapılmamasına sebep oluyor. Oysa sağlıklı dişlere sahip olmak için 6 ayda bir diş hekimine görünmek gerekiyor. Bu yüzden diş hekiminden korkmak, yani dentofobi, kişilerin ağız ve diş sağlığını riske sokan bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Peki, bu korku neden oluşuyor? Diş hekimlerinin bu korkuda bir etkisi var mı? Bu soruların cevaplarını da ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Ama önce diş hekiminden korkmanın nasıl üstesinden gelineceğini anlatmakta yarar var.
DİŞ HEKİMİNDEN KORKMAK NASIL YENİLİR?
Diş hekiminden korkmak ciddiye alınması gereken bir durumdur. Bazı kişilerde bu korku hafif seviyede iken bazı kişilerde çok daha yoğun bir seviyede yaşanabiliyor. Korkuyu yenmek için ilk olarak sizi korkutan şeyin ne olduğunu belirleyebilirsiniz. Çünkü hastalarda bu korkuya sebep olan faktörler farklılık gösterebiliyor. Bazı hastalar diş hekimliğinde kullanılan muayene koltuğundan korkarken bazı hastalar gürültülü çalışan tıbbi cihazlardan korkuyor. Ayrıca kanama olmasından, diş hekiminin tedavi esnasında elinin kaymasından, tedavi sırasında veya sonrasında çok ağrı çekmekten de korkulabiliyor. Bu şeyi belirlemeniz ve diş hekiminize bu bilgiyi aktarmanız bu korkuyu aşmanızı kolaylaştırır. Eğer çok ileri seviyede bir korkunuz varsa psikolojik yardım alabilirsiniz. Çünkü diş tedavilerinin ertelenmesi çok ciddi problemlere ve ağrılara neden olabilir. Bu yüzden bu korku ile yaşamaya devam etmek yerine korkudan kurtulmak için çözüm yollarını aramak daha mantıklı bir tercih olacaktır.
